Exemplos non-latin
Le illustrationes del technica de prototypos presentate usque hic es omnes concernite con parolas derivate de latino o construite de material latin. Illustrationes additional es requirite pro le sequente gruppos: 1) parolas de origine grec includente formationes classic – importate directemente o transmittite via latino – como etiam neologismos construite de grec material lexical. 2) parolas de origine germanic que penetrava in le linguas romance in un periodo post-classic e toto se assimilava in illos. 3) parolas foranee que esseva prendite a varie periodos de plure fontes foras del gruppo de linguas romance e anglese e que se assimilava in un mesura major o minor.
Inter le parolas de origine grec il ha multe formationes con le valor semantic de derivationes que formalmente es distachate de lo que poterea esser considerate como lor base. In le vocabulario standardisate illos consequentemente exerce nulle influentia super le forma del base. Assi le forma international de therapeutic non ha un liga formative con therapia, nam ben que le un es clarmente le adjectivo que pertine al altere, il non ha un directe relation derivational inter illos. Al fin ambes es derivate de un tertie vocabulo, le verbo grec therapeuein. ‘Therapy’ appare in le vocabulario international como therapia e ‘therapeutic’ como therapeutic. Le interdependentia semantic del duo non se reflecte plus in le vocabulario international que in le vocabularios de omne linguas de controlo. Illos appare in le Dictionario como duo entratas non parentate.
In altere casos le formal relation per derivation que de facto existeva in greco ha essite toto disrumpite in le linguas moderne que tracta iste vocabulos exactemente como illos del typo therapia-therapeutic. Iste disruption es in multe casos debite al facto que membros de un certe gruppo derivational in greco esseva prendite per le latino o per le linguas moderne como vocabulos separate cuje connexion con altere vocabulos grec del mesme familia (prendite separatemente per iste linguas) non esseva visibilisate in lor formas. Grec phlegmatikos esseva effectivemente un derivation de phlegma super le radice inflectional phlegmat-. Totevia iste vocabulo non appare in un del linguas moderne e certemente non in un del membros del anglo-romance gruppo de controlo in un forma que corresponde con le vetule radice inflectional o derivative. Illo es representate ubique per le nominativo grecolatin e appare conformemente in le vocabulario international como phlegma non influentiate per su adjectivo associate phlegmatic.
In le majoritate del vocabulos de origine grec, totevia le consistentia formal de series derivational se manifesta in le vocabulario international tanto clarmente como isto eveni in le caso de vocabulos de origine latin.
-
Post le greco, le plus importante contributiones non-romance al vocabulario international es sin dubita le linguas e dialectos germanic. Lor parte in le vocabulario international face surger duo observationes special.
Il ha un grande numero de casos de parolas anglese de origine germanic que es parentate a parolas in altere linguas de controlo per un affinitate indoeuropee. Exemplos es anglese beech e espaniol haya; anglese father e italian padre; anglese brother e francese frère; etc. In omne tal casos le forma germanic (naturalmente sub le condition que il ha un perfecte correspondentia formal e semantic) pote esser reguardate como un variante contribuente que adde al extension international del parola concernite. Quanto al technica del prototypos, parolas de iste categoria debe standardisar se exclusivemente super le base de lor variantes romance. Hic le inclusion de cognate formas germanic producerea prototypos super un base indo-europee que es multo troppo stricte pro supportar un vocabulario international. Assi francese frère, italian fratello (con un suffixo que pote esser ignorate) e anglese brother determina le internationalitate de un parola que es representate per le forma standardisate fratre, sin referentia al variante germanic.
Un problema contigue e considerabilemente plus importante es illo de parolas de origine germanic representate per prestate variantes in le romance linguas de controlo, si o non illos es supportate per un forma hereditate in anglese. Le major parte del parolas de iste specie esseva adoptate per le linguas romance durante le medievo quando le suprematia germanic, specialmente in le campos de lege e guerra, esseva perceptibile in omne regiones del mundo occidental. Si le forma anglese de tal parolas es disponibile (e generalmente illo lo es), illo pote de novo esser reguardate como un variante del formas romance, apte pro adder se al extension international del parola in question, sed non commode pro contribuer al determination de su prototypo. Francese hareng, italian aringa, espaniol e portugese arenque es omnes variantes romance de west-germanic haring e assi identic per le parentato germanic con anglese herring e german Hering. Le signification del parola non causa nove problemas. Illo ha un plen international extension in omne linguas de controlo. Pro le determination de su prototypo le inclusion del variantes anglese e german producerea un resultato super un base germanic. Le exclusion de anglese e germano produce le prototypo haringo, que es le forma per le qual iste parola es representate in le vocabulario international standardisate.
Quanto al standardisation de parolas foranee que esseva adoptate in un tempore plus recente ab differente fontes foras del gruppo romance-anglese, un distinction es a facer inter illos que se ha toto assimilate in omne linguas adoptive e illos que ha retenite lor forma original e que es semper sentite esser “foranee”. In le prime categoria il ha multissime parolas de origine extra-europee que se introduceva in le idiomas europee via espaniol o portugese. In multe casos le linguas iberic monstra un similaritate plus stricte al structura phonetic del original que le linguas adoptante de secunde mano. Per exemplo, le equivalentes del anglese carafe in le altere linguas de controlo es italian caraffa, francese carafe, e espaniol/portugese garrafa. Iste ultime, que es le plus proxime al original arabe gharrâf, determinarea le prototypo de omne variantes moderne como *garrafe si le g- initial qua un tracto limitate a un del unitates fonte o de controlo non poteva esser excludite per le c- initial de omne alteres. Le resultante forma international es carrafa.
Derivationes de iste adoptiones relativemente recente non es multo frequente. Quando illos occurre illos influentia le prototypo exactemente del mesme maniera como in omne altere casos. Un exemplo es le parola international pro the. Italian tè, espaniol te, francese thé, anglese tea corresponde al nomine de iste planta e bibita in le dialecto de Amoy in China; portugese chá e italian cià (un parola special pro ‘theiero’) reflecte le variante mandarin. Le combination de iste duo brancas poterea esser toto problematic si non existeva le derivation international theina, que servi a determinar le prototypo del parola basic como the.
Al fin, parolas foranee que se introduceva in le linguas de controlo in un tempore comparativemente recente e que reteneva lor character foranee, face isto etiam in le standardisate vocabulario international. Exemplos es: allegro, aria, imbroglio ab italiano; cargo, matador, rancho ab espaniol; bouquet, bureau, chassis ab francese; budget, interview, reporter, standard ab anglese; hinterland, kirschwasser, landwehr ab germano. In qualque casos le linguas moderne ha construite super iste prestos foranee derivationes independente con determination solmente del terminationes. Assi nos ha interviewar de interview, standardisar de standard, etc. In le Dictionario tal parolas “foranee” esseva inserite sin accentos e diacriticos excepte quando isto suggererea un absurde pronunciation. Assi nos ha francese defaite in loco de défaite sed german kümmel. Parolas anglese revela a vices per lor orthographia si illos esseva internationalisate super un base britannic o american.