Linguas international
In le tempore moderne protagonistas del idea de un neutral lingua auxiliar ha arrivate a basar lor tentativas de minus in minus super ingenios arbitrari. Illes ha restringite lor tentativas de plus in plus consciemente al arrangiamento e tractamento de parolas e regulas grammatic que illes ha prendite ab existente linguas natural. Iste parolas e regulas – assi on pare opinar – non debe introducer se ab vacuo; illos es e ha essite in uso practic. Nemo pote dubitar de lor qualificationes pro servir ben e efficacemente.
Iste tendentia esseva sin dubita favorabile a istes qui defende le adoption de un del major linguas existente como le election le plus promittente pro un lingua auxiliar universal. A un certe mesura lor propositiones pare concordar con le instructiones per le historia del interlinguistica e linguas auxiliar in general. Totevia, iste historia dice a nos etiam que nulle lingua national ha unquam essite in uso pro objectivos auxiliar si non illes qui lo parlava se habeva establite como un populo in un position de hegemonia politic o cultural. Un lingua national que servi como un secundari lingua mundial implica del parte de su parlatores le pretention de superioritate universal, e nulle populo occupa un position pro tener un tal pretention e fortiar omne partitos concernite a consentir a isto.
Linguas auxiliar o secundari es un phenomeno multo vetule e multo commun. Tarde greco functionava como un tal e esseva specialmente importante proque le Nove Testamento esseva scribite e propagate in illo. Le caso de latino medieval es multo similar e etiam similar, ben que in campos e nivellos differente, es le exemplos del contemporanee Pidgin English, de swahili in Africa Oriental, de hindustani, chinese mandarin, e etiam de vermente dozenas de si nominate linguas franc. Totevia, nulle de istos esseva un lingua artificial fabricate, e nulle fabricate lingua artificial ha unquam equalate le minime de illos in le practic interesse de omne dies.
Linguas non-national ha nunquam attingite lor scopo como le resultato del desiro del homine a comprender su vicinos trans le frontiera e a evitar frictiones, guerra e odio, le quales es frequentemente reguardate como inevitabile resultatos de nostre numerose frontieras linguistic. De facto linguas in uso plus que nationalmente restringite semper esseva establite in lor rolo como linguas secundari o auxiliar in regiones estranier per le fortia de necessitates sia purmente utilitari sia generalmente cultural.
De un o altere maniera ille linguas esseva connectite o mesmo identificate con un “movimento expansive” que los promoveva, como reciprocamente illos lo serviva e promoveva. Latino medieval, pro mentionar un singule exemplo, debeva su large expansion al “dynamismo” missionari del Ecclesia, durante que le Ecclesia, reciprocamente, non haberea essite capace a exercer su function sin le universalitate de su lingua.
Iste factos pote justificar le generalisation que nulle lingua auxiliar secundari de extension major o minor ha unquam essite acceptate e usate si in fundo de illo il non habeva un fortia specific que lo propagava como un necessari utensile de practica.
Con respecto al problema de un moderne lingua auxiliar mundial isto significa que o le mundo moderne pote pretender que illo initiava un movimento expansive del sorta alludite – in qual caso le mundo moderne debe jam haber su proprie lingua que non pote e non debe esser supplantate per un producto artificial – o il non ha un tal movimento – in qual caso omne nostre effortios pro establir un lingua auxiliar universal es solmente perdita de tempore e energia proque un tal lingua non pote exister.
Le prime de iste alternativas es correcte. Le mundo moderne es penetrate in omne su regiones e stadios per un potente influentia que ha reducite le vastitate del globo terrestre a un mesura de horas e ha diffundite cosas e ideas e problemas verso omne angulos de omne continentes. Si on ha necessitate de un singule characteristica pro designar le fortia responsabile pro omne le bon e omne le mal que distingue nostre hodierne mundo de illo de seculos passate, nos pote appellar lo le potentia del scientia e del technologia. Sed si nos continua interrogar: non ha portate iste expansion mundial del scientia e del technologia con se a omne angulos del mundo su proprie lingua, alique in le maniera del medieval Ecclesia de Roma que portava con se su lingua latin ubicunque illo exerceva su influentia expansive, le responsa es peculiarmente hesitante. In effecto in un certe senso il ha un tal linguage. Nos pote parlar del lingua del scientia e technologia. Sed si isto deberea implicar le conclusion que ille lingua sia reguardate como le sol possibile lingua auxiliar del mundo in le tempore moderne, nos subito deveni conscie del facto que le lingua del scientia e technologia non es un lingua in le ver senso del parola sed in le melior del casos un vaste massa de terminos e phrases international, le quales appare in nostre varie linguas in un correspondente numero de formas con legier differentias.
Infortunatemente, nos non pote plus analysar le suggestion fascinante que forsan il es toto natural que le scientia e le technologia esserea incapace a superar le diffusion mundial de un amplissime numero de terminos specificamente technic e a disveloppar ex istos un complete lingua, proque iste incapacitate probabilemente ha un correlation con le facto que le mundo del scientia e del technologia es un sphera de notiones discrete que non se compacta in un structura complete e coherente, o pro dicer alteremente, que le “lingua” del scientia e technologia non realmente es un lingua proque le pensar del scientia e technologia non realmente es un philosophia.
In senso interlinguistic omne isto significa que nonobstante que le “lingua” del scientia e technologia non es un complete lingua, nonobstante que illo pote fornir a nos solmente un amplissime numero de parolas e phrases con validitate international in varie formas specificamente national sed facilemente recognoscibile, illo certo presenta un nucleo de un lingua complete. Illo certo presenta fragmentos del sol lingua international que nos possede. E il se monstra que le function del interlinguista practic es le selection e le arrangiamento de parolas international e postea lor expansion in un lingua toto disveloppate – un lingua, naturalmente, le qual mesmo si illo ha su fundo e ‘raison d’être’ in le vaste dominio de terminos technologic, va avantiar e extender se al artes e a omne altere occupationes human usque al cosas le plus humile de nostre vita quotidian.