Historia de interlingua: Lingua e Vita

Le magazin britannic Lingua e Vita es al mesme tempore un importante pecia del historia de interlingua in Grande Britannia. Su 100-esime edition appareva in le fin de 2000. Ci es un portrait del magazin e su "patres".

Lingua e Vita

Le magazin official del Societate Britannic pro Interlingua appare tres vices per anno. Contacto (ISSN 1356-0018) contine informationes, explicationes e responsas de interlingua e su organisation in anglese con textos parallel in interlingua-anglese.
Iste articulo es un legiermente revidite version de illo que appareva in Lingua e Vita, numero 100, septembre-decembre 2000.

Quasi immediatemente post le publication de interlingua in 1951 il habeva interessatos in Grande Britannia qui voleva promover iste nove lingua international. In le prime annos le Societate Britannic pro Interlingua non esseva vermente un societate, solmente un bureau de informationes. Le secretario, D.M. Hallowes, produceva le prime litteratura britannic - folios mimeographate, le un summarisante le grammatica e le altere presentante un vocabulario fundamental.

Tunc, ab 1954 a 1958, D.M. Hallowes publicava un bulletin con le titulo "Littera Circular". Infortunatemente, le prime octo exemplares non existe immediatemente. Le archivos contine solmente ab numero 9 con le data martio 1956, ma isto es un edition multo importante, proque illo indica le fundation del Societate Britannic pro Interlingua.

"Sr. [N.] Divall ha suggerite que le tempore ha nunc arrivate quando le amicos de Interlingua in le insulas britannic es tanto numerose que illes deberea formar un societate simile a illos possedite per le movimentos pro Interlingue e Ido.

Pro nomine del nove societate on suggere THE BRITISH INTERLINGUA SOCIETY e on pote abbreviar lo a B.I.S. Le existentia del B.I.S. va haber plure avantages. On pote reguardar iste annuncio como bastante pro crear lo. [...]

Le BIS sera affiliate al UMI, e membros del UMI sera automaticamente membros del BIS. Alteres pote adherer al BIS per pagar quotisation de 2/6, que include abonamento al "Littera Circular"."

(Pro le juvene lectores, 2/6 - duo shillings e sex pence o un medie corona - valeva 12½ pence de hodie!)

Ab isto on apprende que on suggereva le lanceamento del Societate Britannic pro Interlingua in martio 1956. Le "reporto del secretario del British Interlingua Society", presentate al reunion annual, le 16 de octobre 1971, reporta que le societate esseva fundate officialmente in junio 1956.

Le mesme edition del "Littera Circular" da detalios in anglese super le idea de publicar un dictionario anglese-interlingua. Dr. Alexander Gode mesme contribueva ideas, sublineante le differentia inter un ver dictionario e un mer lista de vocabulos.

Le prime paragrapho de edition numero 14 de novembre 1957 annunciava que esseva necessari duplar le numero usual de exemplares pro informar un circulo de lectores multo plus grande super le position de interlingua.

Iste edition mentionava le situation mundial del linguas international. Tunc in 1957 il habeva solmente quatro linguas international in uso active: esperanto, ido, interlingue e interlingua. Le criterios pro un lingua active - secundo iste articulo - esseva:

1) uso a traverso tote le mundo per un numero considerabile de usatores;
2) periodicos actualmente publicate;
3) dictionarios e manuales adequate;
4) un corpore de adherentes in movimentos organisate.

Numero 4 non es essential, proviste que 1 e 2 son abundantemente satisfacte. Le articulo continua: "Es completemente obvie que solmente le quatro supra mentionate, esp., ido, ile., ila., pote satisfacer le criterios e solmente iste quatro merita nostre consideration serie. [...] Lo que placia un lingua illac (i.e. in uso active) es merito + propaganda + enthusiasmo del adherentes + fortuna."

D.M. Hallowes continuava le publication del "Littera Circular" usque numero 15 pro novembre 1958. Le non-apparition de "Littera Circular" durante le annos passate esseva a causa de "difficultates re redaction e edition". Numero 15 annunciava le publication del prime dictionario anglese-interlingua per Woodruff W. Bryne, costante 14/- (isto es 70 pence hodie).

Il habeva nulle edition de "Littera Circular" in 1959. Quando Brian C. Sexton deveniva secretario del Societate in 1960, ille recomenciava immediatemente "Littera Circular", que appareva regularmente duo o tres vices per anno usque numero 30 in hiberno 1964.

Le prime edition de Lingua e Vita, le idea de Brian Sexton, appareva in le estate de 1965. In su introduction ille scribeva (in anglese):

""Lingua e Vita", le prime numero del qual vos ha ante vos, es un nove periodico, con un nove titulo e un nove formato, designate a reimplaciar le ancian "Littera Circular" como le organo official del Societate Britannic pro Interlingua. Como su predecessor illo apparera 3-4 vices cata anno in anglese e interlingua, dante le novas le plus recente super le uso de interlingua in iste e altere paises, revidente libros, e discutente affaires de interesse in le campo de communicationes international.

Le ancian "Littera Circular" comenciava como simple littera de novas. Con le annos illo ha devenite plus tosto un magazine, e esseva iste cambiamento de function que rendeva le nove titulo appropriate."

Ab iste introduction nos apprende que le abonemento annual al Societate in 1965 esseva 6/- o $1 o equivalente (isto es 30 pence de hodie).

Le formato de Lingua e Vita esseva differente de illo del Littera Circular. Le Littera Circular contineva principalmente novas e notas. In contrasto Lingua e Vita contineva articulos in anglese e in interlingua. Le novas, commentos e articulos super punctos linguistic esseva scribite in anglese, ma il habeva anque altere articulos in interlingua pro dar al lector le occasion pro leger interlingua. Certes de iste articulos esseva longe, usque 10 paginas.

Inter le evenimentos pivotal, mentionate in Lingua e Vita, es le activitates del Societate; le visita a Anglaterra in 1964 per dr. Alexander Gode mesme, fundator de interlingua; le varie conferentias international de interlingua; le morte de Hugh E. Blair in januario 1967, le secretario del Societate American pro Interlingua e le co-autor del Interlingua Grammar; le morte de dr. Gode in augusto 1970.

Brian Sexton esseva un editor multo active, continuante editar le magazine regularmente. Le interesse pro interlingua cresceva e super toto post un conferentia in le nove Parlamento Europee in septembre 1993. Il habeva nunc le necessitate pro un altere sorta de magazine in addition a Lingua e Vita e le Societate Britannic pro Interlingua comenciava publicar Contacto pro mantener plus de contacto con le nove adherentes.

Brian Sexton continuava a informar le adherentes super interlingua, ma il deveniva de plus in plus difficile trovar le energia e tempore pro mantener editiones regular de Lingua e Vita. Habente essite responsabile pro 86 editiones del magazine, ille livrava le baston de editor in 1996 a Peter Gopsill qui comenciava su nove carga con le edition numero 87 de Lingua e Vita.

Un nove editor apportava un nove stilo al magazine. Ubi possibile le editor utilisa articulos ab omne sortas de fontes. Le material in Lingua e Vita es super toto pro lectura in interlingua. Il ha nunc presentationes regular. Per exemplo il ha sempre humor. Le editor habeva sempre trovate utile apprender un lingua per humor. Il ha sempre enigmas in le forma de miniquizes e un enigma de parolas cruciate que incoragia le lector a utilisar su interlingua. Ubi spatio lo permitte il ha un pagina de pensatas. Cata edition de Natal es dedicate al thema de Natal, includente un version del historia de Natal in un lingua romance que es inusual e generalmente incognite al lectores.

Ma trovar spatio pro toto es sempre un problema. Fortunatemente pro le editor, ille recipe multe litteras ab lectores, e istos influentia grandemente lo que se trova in le magazine, ma es difficile a vices trovar voluntarios qui son preste a offerer articulos - il ha multe abonatos ma pauc contributores.

100 editiones britannic