Articulo ab Panorama in Interlingua, septembre-octobre 1995:

Persecutate pro parlar interlingua

PRAGA
Litteras anonyme con menacias. Spiones qui voleva accusar al organos politic que on vendeva publicationes. Recensentes fanatic, qui per omne medios vole supprimer le informationes.

Tales esseva le conditiones pro le representante tchecoslovac de interlingua, professor Július Tomin, ante que le cortina de ferro cadeva in le revolution de villuto in su pais. Le obstructores esseva fanaticos esperantista, qui le persequeva pro informar super interlingua publicamente. Su prime articulo esseva publicate in un revista mensual slovac post su retorno ab le Quarte Conferentia de Interlingua in Basel, 1971. Un littera anonyme sonava assi:

"A que, a qui servi vos?! Al imperialismo, al millionarios american; vos es servo pagate per nostre inimicos, per bellicistas. Nostre lingua esperanto es le lingua del pace, del amicitia, lingua de Lenin, del humanismo. – Si vos non cessa diffunder interlingua, vos videra!"

Ma Július Tomin continuava su labor, scribeva e publicava articulos e obteneva mesmo un presentation in le radio de Bratislava. Un longe articulo, "Le lingua pro le scientia e technica" esseva traducite in croato e hungaro. In 1979 veniva le dictionario interlingua-slovaco e in 1985 le curso de dece lectiones, gratias a adjuta ab i.a. Danmark e Nederland, plus tarde anque traducite in polonese.

"Le esperantistas – un de illes faceva me attente – spiava, an io vende publicationes (le Vocabulario e le Curso) pro accusar me a nostre organos politic. Gratias a Deo, mi manos era munde," narrava Július Tomin al conferentia in Praga.

Un gaudio esseva le relationes inter su gruppo tchecoslovac, que studiava interlingua, e un gruppo svedese in le gymnasio de Varberg. In 1987 le Casa editorial de Pedagogica publicava su manual super internationalismos in le lingua slovac, un introduction indirecte a interlingua. Le libro contine un capitulo describente le internationalismos como le base de un futur lingua international.

"In iste capitulo io informa le lectores super interlingua sin mentionar o criticar esperanto. Sed un del recensentes – esperantista fanatic – scribeva in le recension: ‘Le capitulo super interlingua on debe inconditionalmente abolir!' Sed, gratias a Deo, post un grave lucta io ha vincite," narrava Július Tomin.

Problemas politic e economic post le cadita del cortina de ferro non deveniva le era auree pro interlingua como expectate, ma le optimismo ha retornate – le libro de interlingua per Július Tomin, publicate in 1994, recipeva recensiones multo positive in le pressa tchec.

"Secundo mi opinion le Union Europee sera fortiate decider se pro un lingua neutral, nam le proponite cinque linguas non pote contentar le alteres. – Vos daneses, svedeses, nederlandeses, grecos, portugeses et altere membros del UE, non debe facer concessiones a illes plus grande. Vos debe insister super un solution juste, democratic, a saper, acceptar solmente un lingua neutral," esseva le message del representante slovac al conferentia.

Autor: Thomas Breinstrup
Revidite: 2006-12-29

Redaction: Th. Breinstrup, Ingvar Stenström e Jesper Olsson
Copyright © 2001-2007 Union Mundial pro Interlingua